Waarom geluid ons als 'muziek in de oren' klinkt
Een stimulans tot overdenking van ons ontstaan
Alvorens ik verder ga zou ik graag willen stellen dat ik in geen enkel opzicht mijn gelijk probeer te halen tegenover de theorie van evolutie. Die motivatie ontbreekt mij in het geheel, want ik ben, als een ieder, niet in de positie om mijn gelijk te kunnen halen. Alleen onze Schepper is in de positie om dit te kunnen en willen doen (voor dit moment: uitgaande dat je hierin gelooft). Om die reden heb ik rust in wat ik betoog en mocht er iemand zijn (en dat zijn er velen) die het uitermate oneens is met wat hieronder is verwoordt, het staat hem of haar volledig vrij daarvoor te kiezen. Wel daag ik diegene vriendelijk uit om mij, met een gefundeerde argumentatie, op het tegendeel te doen wijzen.
Zoals mijn eigen grootvader mij in de jaren 90 van de vorige eeuw eens zei: 'als we nog geen eens een half uur over ons eigen oor kunnen praten, hoeven we ons zeker geen illusie te maken dat we het ontstaan van de aarde en het heelal kunnen verklaren'. Toen, vele jaren terug, kon ik daar als jong broekie niet zoveel mee, het zei me niks. Ik moest bewijzen c.q. verklaringen hebben en als de wetenschap dat voor mij kon doen, des te beter. Nu vele jaren later, en mijn grootvader niet meer leeft, moest ik in één keer denken aan wat hij mij toen zei. En hoe simpel het misschien ook lijkt, mijns inziens (nu) is het toch exact wat de lading dekt.
Stel je voor dat je een ontzettend klein muzikaal instrumentje bezit. Dat instrument is zo gevoelig dat het elke noot, elk geluid en bijna elke frequentie kan vertalen zodat je hersenen het vervolgens kunnen ontvangen, vertalen en correct kunnen begrijpen. Dit instrumentje is nu je eigen oor.
Werking van het oor
Om ons een voorstelling te kunnen maken van de enorme complexiteit van de werking van het oor, en om aan te geven de statistisch grote onwaarschijnlijkheid dat dit bij toeval zal zijn ontwikkeld gaan we kort de werking van het oor bekijken.
In je oor zit het trommelvlies (Latijn: Membrana tympani) op dit vlies zijn drie botjes aangesloten, die op hun beurt zijn aangesloten op het ovaal venster, dat een scheiding vormt tussen het middenoor en het binnenste van je oor. Het derde botje wordt de stijgbeugel (latijn: Stapes) genoemd, oftewel het gehoorbeentje. De stijgbeugel is het kleinste deel van het menselijk skelet.Op het moment dat geluidsgolven bij het trommelvlies komen, gaat deze vibreren. Dit zet de drie kleine botjes in beweging. Het derde botje, de stijgbeugel, vibreert tegen het ovale venster (Latijn: Fenestra ovalis) met dezelfde vibratiesnelheid als je trommelvlies, maar ongeveer 20 maal harder. Het ovale venster ligt op het slakkenhuis.
Binnenoor - Slakkenhuis
Het innerlijke oor is een gecompliceerd netwerk, veilig in het bot ingekapseld en volledig gevuld met vloeistof. Het heeft een centrale gehoorgang dat zich als een soort slakkenhuis kromt. Dit wordt de Cochlea genoemd (van het Griekse woord voor slak). De hoogste tonen worden geregistreerd aan het begin van het slakkenhuis, de lagere tonen aan het einde. In het slakkenhuis zit het Basilair membraan, waarop rond de 20.000 haarcellen zitten. Deze haarcellen, of trilhaartjes bevinden zich in vloeistof en dienen voor het waarnemen en verwerken van geluid. Deze haartjes zijn verbonden met de gehoorzenuw die het signaal overbrengt naar het gehoorcentrum in de hersenen.
Persoonlijke noot:
Ons oor bestaat uit een miljoen kleine bewegende deeltjes. Het bevat delen voor het horen en het helpt ons om in evenwicht te blijven. Ons oor bevat meer dan 100.000 haarcellen voor balans en richtingsgevoel. Het oor is opgebouwd met en gebruikt door een vorm van technologie dat geen enkele wetenschap ooit heeft geëvenaard en ons verstand te boven gaat.
De gedachte dat wanneer er maar miljoenen (tegenwoordig spreekt men liever over miljarden) jaren overheen gaan, een organisme vanzelf kan en zal evolueren heeft op mij nooit veel indruk gemaakt. Het mystieke aantal van miljoenen/miljarden jaren zal menigeen vast over de streep trekken, maar puur kijkend naar logica (waar de wetenschap zichzelf voor op de borst klopt), ontbreken er daarvoor teveel aanknopingspunten in deze theorie. Men gaat uit van metafysische aannames en redeneringen, waar tot op heden mijns inziens enig onderbouwing voor ontbreekt.
Mijns inziens is het zo dat wanneer iemand puur en alleen wetenschappelijk wil redeneren om onze afkomst te verklaren, hij of zij met de leer van de evolutie net zo ver komt als waar het, in eerste instantie, op aankomt bij geloven in God, en dat is geloof. De evolutietheorie is vanaf Darwin tot heden geen steek verder gekomen met de zogenoemde missing links. Elk jaar kunnen wij lezen dat er weer één of meerdere skeletten en/of fossielen zijn gevonden die deze missing links kunnen verklaren. Tot op heden is daar echter nog niks van terecht gekomen. Wanneer je verkiest om zonder God te leven, verkies je het eveneens om vondsten anders te interpreteren dan zoals ze bedoeld zijn.
Binnenoor nog complexer dan gedacht
Enkele jaren terug hebben wetenschappers aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) ontdekt dat er nog een tweede membraan in het slakkenhuis actief betrokken is bij het overbrengen van geluidsgolven naar de trilhaartjes.[1]
Voorheen dacht men dat alleen het Basilair membraan bij deze overdacht betrokken was, maar na verder onderzoek blijkt dat ook het Tectoriale membraan hierbij een rol speelt. Dit membraan is heel klein, zeer fragiel, bestaat voor 97 procent uit water, is praktisch transparant en zit bij de bovenkant van de trilhaartjes. De wetenschappers aan het MIT ontdekten tot hun verrassing dat het Tectoriale membraan niet alleen actief meedoet maar ook nog eens in een andere richting beweegt. Het Basilair membraan beweegt verticaal, terwijl het Basilair membraan horizontaal beweegt, waardoor het oor in staat is om twee soorten golven tegelijk te meten en van elkaar te onderscheiden. Ze vermoeden dat het deze combinatie van metingen is die ons in staat stelt om bijvoorbeeld te horen wanneer er in een heel orkest één instrument vals is. Ze zijn er nog niet achter hoe het mechanisme precies werkt en hoe de hersenen de gegevens verwerken. Het is een "mechanisme waar nog niemand aan gedacht had."
Orgaan van Corti
Het feitelijk echte hoororgaan in het binnenoor wordt het Orgaan van Corti genoemd. Het heeft een verbazingwekkend gecompliceerde structuur. Het opmerkelijke in het design zijn onder meer tienduizenden kleine boogjes, die samen een gang vormen. In deze boog zijn duizenden binnen- en buitenhaarcellen ondergebracht, of ook trilharen genoemd.
Microscopisch aangezicht van het Orgaan van Corti
Er zijn twee soorten trilharen: bewegende trilharen die voortdurend in een bepaalde richting trillen en niet-bewegende trilharen die vooral dienen voor het waarnemen van signalen. In het Orgaan van Corti gaat het om niet bewegende trilharen en hun functie is niet om te bewegen, maar juist om te signaleren door zijwaarts gedrukt te worden. Deze trilhaartjes converteren het zijwaarts drukken naar een elektrisch signaal die doorgegeven wordt aan het gehoorzenuw (Latijn: Nervus cochlearis). Deze zenuw geeft dit signaal vervolgens door aan de hersenen waardoor het mogelijk wordt geluid te ervaren. Haarcellen reageren allemaal op hun eigen bestemd (klein) aantal van stimulansen (omgevinggeluiden), in totale samenhang in harmonie en afstemming op elkaar.
Evenwichtsorgaan
Naast het horen heeft het oor nog een andere functie, namelijk het helpen in evenwicht houden van het menselijk lichaam. Wanneer je hoofd beweegt, analyseren je hersenen de manier waarop de vloeistoffen in je binnenoor bewegen in relatie tot de zwaartekracht. Deze analyse geeft ons zodoende feilloos onze positie aan ten opzichte van de aarde, zelfs wanneer het donker is of onze ogen gesloten zijn.
daarnaast bevinden zich in dit labyrint van kanalen kleine kiezeltjes en staafjes die bewegingen registreren en zo van uiterst belang zijn voor het evenwicht.
De bewegingen van je lichaam zetten de vloeistof in het slakkenhuis in beweging. De haarcellen in het slakkenhuis nemen deze bewegingen waar en zenden die informatie door naar je hersenen. Je hersenen zenden de signalen naar je spieren. Je spieren passen zich zo aan dat je bijvoorbeeld niet omvalt. Hoe goed dit allemaal gaat hangt af van de stroperigheid van die vloeistof en van de bouw van je oor en van de snelheid van de prikkelverwerking in je hersenen en van de snelheid waarmee je spieren op die hersenen van je reageren.
Dit zijn drie ‘buizen’ die bijna loodrecht bovenop elkaar staan. Je kunt ze een beetje vergelijken met het slakkenhuis. De kanalen zijn gevuld met een vloeistof. Als jij beweegt gaat die vloeistof ook bewegen. Die beweging wordt opgemerkt door kleine haartjes in de kanalen en die sturen vervolgens een signaal naar de hersenen. Als je hersenen doorhebben dat jij je evenwicht gaat verliezen stuurt het snel signalen naar je spieren om te voorkomen dat je omvalt. Als je snel ronddraait, draait de vloeistof in je binnenoren mee en verstoort dit tijdelijk de perceptie van je hersenen. Dit maakt je duizelig.
Samenvattend
Beide oren bevatten evenveel “elektronische circuits” als het telefoonsysteem van een gemiddelde stad. Zou dit zomaar kunnen zijn geëvolueerd? Als zoogdieren bijvoorbeeld zijn geëvolueerd van reptielen, waar zouden de drie kleine gehoorbotjes (de hamer, aambeeld en stijgbeugel) vandaan moeten komen? Waar komt het Orgaan van Corti vandaan? Zoogdieren bezitten dit ongelofelijk complex orgaan, maar geen enkel reptiel heeft er één. Waarom en hoe zouden de vele tienduizenden delen zich in het orgaan van Corti evolueren dat zonder dat al functioneerde? Het antwoord is duidelijk en dat is dat oren niet geëvolueerd zijn. Het oor is onwaarschijnlijk intelligent ontworpen en is een perfect functionerend orgaan. Door te stellen dat als er maar genoeg tijd over gaat, dit vanzelf zo tot in perfectie heeft kunnen ontstaan, getuigt in mijn (menselijke) ogen, van weinig totaalbesef van het universum.
Een oor dat hoort, een oog dat ziet, God heeft beide gemaakt
Spreuken 20:12
Bronnen:
[1] Ghaffari, Aranyosi & Freeman, Longitudinally propagating waves of the mammalian tectorial membrane